Czy osoba transpłciowa może być naturystą? Analiza definicji, polityk i doświadczeń

I. Wprowadzenie

Niniejszy raport ma na celu zbadanie kwestii, czy osoba transpłciowa może być naturystą. Naturysta to osoba praktykująca naturyzm, styl życia charakteryzujący się nieseksualną nagością w miejscach prywatnych i publicznych. Naturyzm jest również ruchem kulturowym, który promuje i broni tego stylu życia 1. Zrozumienie, czy osoby transpłciowe mogą uczestniczyć w społecznościach naturystycznych, ma znaczenie dla promowania inkluzywności i akceptacji różnorodnych tożsamości w różnych stylach życia. Kwestia ta dotyka szerszych tematów związanych z pozytywnym postrzeganiem ciała, akceptacją różnorodnych tożsamości oraz rolą ruchów społecznych w budowaniu inkluzywności. W kontekście, w którym zarówno naturyzm, jak i tożsamość transpłciowa mogą być niezrozumiane lub stygmatyzowane, zbadanie ich przecięcia jest kluczowe dla wspierania środowisk, w których każdy czuje się akceptowany i szanowany.

Raport ten zostanie podzielony na kilka kluczowych sekcji. Początkowo zdefiniowany zostanie termin „naturyzm” oraz jego podstawowe założenia i wartości. Następnie przeanalizowane zostaną stanowiska i polityki głównych organizacji naturystycznych dotyczące osób transpłciowych. Kolejna część raportu poświęcona będzie analizie dyskusji i artykułów z forów internetowych, blogów i publikacji prasowych, które poruszają kwestię uczestnictwa osób transpłciowych w społecznościach naturystycznych. Raport zbada również prawne i etyczne aspekty związane z naturystycznym stylem życia osób transpłciowych, a także poszuka przykładów społeczności naturystycznych, które wyraźnie określają swoje zasady dotyczące akceptacji i włączania osób transpłciowych. Ponadto, przeanalizowane zostaną specyficzne wyzwania i obawy, które mogą pojawiać się w kontekście naturystycznym dla osób transpłciowych, a także dostępne badania i statystyki dotyczące liczby osób transpłciowych praktykujących naturyzm. Na koniec, raport zbada, jak różne kultury i społeczeństwa podchodzą do kwestii naturyzmu i transpłciowości.

II. Definicja naturyzmu i jego podstawowe wartości

Termin „naturyzm” posiada różnorodne definicje, które jednak w swojej istocie są spójne. Cambridge Dictionary definiuje naturyzm jako przekonanie, że nie noszenie ubrań jest dobre i zdrowe, lub jako aktywność polegającą na tym 2. Definicja ta podkreśla aspekt akceptacji własnego ciała, sugerując, że naturyzm uczy, jak być z niego zadowolonym 2. Z kolei Wikipedia przedstawia naturyzm jako styl życia polegający na praktykowaniu nieseksualnej nagości w miejscach prywatnych i publicznych, odnosząc się także do ruchu kulturowego, który ten styl życia promuje 1. Wikipedia zwraca uwagę na harmonię z naturą i szacunek dla środowiska jako kluczowe elementy odróżniające naturyzm od samego nudyzmu, który kładzie nacisk głównie na praktykę nagości 1. Collins Dictionary podaje, że naturyzm to praktyka nie noszenia ubrań na plażach i innych specjalnie wyznaczonych do tego obszarach, zaznaczając, że jest to termin używany głównie w Wielkiej Brytanii 4. Słownik ten wspomina również o przekonaniu, że nagość jest korzystna dla zdrowia i samopoczucia emocjonalnego 4. Podstawowe zasady i wartości naturyzmu obejmują harmonię z naturą i szacunek dla środowiska 1. Osoby praktykujące naturyzm często wierzą, że bycie nago w naturze prowadzi do głębszego zrozumienia siebie i świata 5. Kolejną kluczową wartością jest szacunek dla siebie i innych 1. Naturyzm promuje akceptację własnego ciała i podniesienie poczucia własnej wartości 5, odrzucając przy tym normy społeczne oparte na wstydzie i osądzaniu 9. Praktyka nieseksualnej nagości społecznej jest fundamentalnym aspektem naturyzmu 1, a wiele organizacji naturystycznych podkreśla, że nagość społeczna nie powinna być łączona z aktywnością seksualną 1. Naturyzm dąży do stworzenia atmosfery równości i niedyskryminacji 5, gdzie brak ubrań eliminuje symbole statusu związane z modą i bogactwem 5. Promuje się również osobistą wolność i autonomię, z jednoczesnym poczuciem odpowiedzialności za komfort innych 7. Budowanie inkluzywnych i pełnych szacunku społeczności jest kolejnym ważnym celem naturyzmu 5, opartym na etycznych interakcjach i wzajemnym szacunku 5.

III. Stanowiska i polityki głównych organizacji naturystycznych

Amerykańskie Stowarzyszenie Rekreacji Naturystycznej (AANR) w swojej polityce wyraźnie zaznacza, że wita wszystkie osoby chętne do przestrzegania jego zasad i standardów, bez względu na wiek, płeć, stan cywilny, przekonania religijne, pochodzenie etniczne czy orientację seksualną 10. Regionalny oddział AANR-NW (Northwest) idzie o krok dalej, włączając do swojego powitania osoby o wszystkich tożsamościach płciowych, etnicznościach, tożsamościach seksualnych, w każdym wieku, rozmiarze, religii i sprawności fizycznej 10. AANR promuje rodzinną rekreację naturystyczną i działa na rzecz ochrony praw naturystów w odpowiednich miejscach 12, dążąc do zapewnienia przyjaznej, bezstresowej atmosfery, w której ludzie mogą cieszyć się społeczną nagością w gronie rodziny i przyjaciół 12. Międzynarodowa Federacja Naturystyczna (INF-FNI), będąca międzynarodową organizacją reprezentującą naturystów na całym świecie, w swojej misji podkreśla promowanie naturyzmu, charakteryzującego się praktyką chodzenia bez ubrań w różnych miejscach, oraz wspieranie szacunku dla siebie, innych i środowiska 13. Definicja naturyzmu przyjęta przez INF opisuje go jako sposób życia w harmonii z naturą, charakteryzujący się praktyką wspólnej nagości w celu wspierania szacunku do samego siebie, innych i środowiska 1. Chociaż w dostarczonych materiałach nie znaleziono konkretnej polityki INF dotyczącej osób transpłciowych 13, to misja i definicja naturyzmu, kładące nacisk na szacunek do innych, sugerują istnienie fundamentalnej zasady inkluzywności. Poniższa tabela podsumowuje kluczowe oświadczenia o niedyskryminacji głównych organizacji naturystycznych:  

Oficjalna polityka AANR, zwłaszcza w regionie północno-zachodnim, jest wyraźnie inkluzywna wobec osób transpłciowych, co jest zgodne z podstawowymi wartościami naturyzmu. Nacisk na rodzinną rekreację i bezstresową atmosferę sugeruje intencję stworzenia bezpiecznych i przyjaznych przestrzeni dla wszystkich, w tym dla osób transpłciowych, które w innych miejscach mogą doświadczać stresu i dyskryminacji. Chociaż INF nie posiada wyraźnej polityki dotyczącej osób transpłciowych w dostarczonych materiałach, to jej fundamentalne zasady szacunku sugerują ogólne poparcie dla inkluzywności, co prawdopodobnie rozciąga się również na osoby transpłciowe.

IV. Doświadczenia osób transpłciowych w społecznościach naturystycznych

Dyskusje na forach internetowych, takich jak Reddit (r/asktransgender), dostarczają anegdotycznych dowodów na ogólnie pozytywne przyjęcie osób transpłciowych (zarówno Female To Male , jak i Male To Female) na plażach i w ośrodkach naturystycznych 14. Wiele osób transpłciowych dzieli się doświadczeniami akceptacji i braku osądzania ze strony innych naturystów, których często opisują jako sojuszników lub osoby obojętne wobec ich statusu transpłciowego. Niektóre osoby transpłciowe przyznają, że początkowo obawiały się o to, czy będą postrzegane zgodnie ze swoją tożsamością płciową lub czy nie zostaną źle zaimplementowane, jednak te obawy często się nie materializowały. Co więcej, niektóre ośrodki naturystyczne są wyraźnie inkluzywne wobec osób transpłciowych, posiadając politykę przeciwdziałającą transfobii 14. Te osobiste relacje są cennym wglądem w rzeczywistość osób transpłciowych w środowiskach naturystycznych, wskazując na to, że inkluzywne zasady naturyzmu są często realizowane w praktyce. Istnienie ośrodków, które aktywnie pracują nad stworzeniem bezpiecznego i przyjaznego środowiska dla osób transpłciowych, świadczy o proaktywnym podejściu niektórych segmentów społeczności naturystycznej do potrzeb i obaw osób transpłciowych. Wpisy na blogach i artykuły, takie jak te publikowane przez AANR West 16, omawiają, w jaki sposób naturyzm może promować inkluzywność i akceptację dla społeczności LGBTQ+, w tym osób transpłciowych. Podkreśla się, że przestrzenie naturystyczne, poprzez usunięcie kulturowych i społecznych konotacji związanych z ubraniami, tworzą bardziej wyrównane warunki, umożliwiając uczciwą komunikację i wzajemne zrozumienie. Prowadzi to do głębszych relacji między ludźmi, którzy są postrzegani takimi, jacy są naprawdę, bez osądu i kontroli często towarzyszących wyglądowi fizycznemu i tożsamości osobistej. Co więcej, naturyzm zachęca do pozytywnego postrzegania ciała i celebrowania unikalnej formy każdego człowieka, co może być szczególnie ważne dla osób transpłciowych zmagających się z dysforią płciową lub poczuciem nieakceptacji ze względu na swoje doświadczenia. Założyciel Pittsburgh Area Naturists (PAN) stwierdza, że wszystkie wydarzenia są otwarte dla każdej tożsamości płciowej i orientacji seksualnej, promując nieseksualny, inkluzywny i pozytywny w kontekście ciała charakter społeczności 17. Ta intencjonalna inkluzywność wskazuje na świadomy wysiłek niektórych grup naturystycznych, aby stworzyć przyjazne przestrzenie dla osób transpłciowych w ramach szerszej społeczności naturystycznej. Należy jednak zauważyć, że doświadczenia osób transpłciowych w społecznościach naturystycznych nie zawsze są jednolite. Jeden z użytkowników Reddita 14 zwraca uwagę na potencjalne trudności w zrównoważeniu reprezentacji płciowej na wydarzeniach dla szerszej gamy tożsamości. Inny użytkownik 14 wspomina, że doświadczenia mogą się różnić w zależności od konkretnej lokalizacji. Chociaż ogólne nastawienie jest pozytywne, mogą pojawiać się pewne wyzwania logistyczne lub społeczne w pełnym uwzględnieniu różnorodnych tożsamości płciowych w społecznościach naturystycznych.

V. Krajobraz prawny i etyczny

Prawa dotyczące publicznej nagości różnią się znacznie w zależności od jurysdykcji 5. Wiele krajów i regionów posiada przepisy dotyczące nieprzyzwoitego obnażania się, które często koncentrują się na intencji towarzyszącej nagości – czy jest ona związana z gratyfikacją seksualną, czy też ma na celu obrażenie lub zaniepokojenie innych 18. Jednakże, wyznaczenie pewnych obszarów jako „opcjonalnie bez ubrania” jest uznaniem, że nagość podczas pływania lub opalania nie zawsze jest nieprzyzwoita 18. Osoby transpłciowe w kontekście naturystycznym podlegają tym samym prawom dotyczącym publicznej nagości, co wszyscy inni, jednak zróżnicowane przepisy prawne wymagają świadomości lokalnych regulacji. W niektórych stanach i miejscowościach przepisy antydyskryminacyjne obejmują tożsamość płciową, co potencjalnie oferuje ochronę prawną przed dyskryminacją w miejscach publicznych, które mogłyby obejmować kluby lub ośrodki naturystyczne 20. Należy jednak podkreślić, że te przepisy nie są powszechne. W miarę jak ochrona prawna osób transpłciowych rozszerza się, może ona również obejmować ich uczestnictwo w aktywnościach naturystycznych i dostęp do przestrzeni naturystycznych. Etyczne aspekty naturyzmu, takie jak nacisk na szacunek, zgodę i nieseksualne interakcje 5, są zgodne z etycznym traktowaniem wszystkich jednostek, w tym osób transpłciowych. Wytyczne dotyczące etycznych badań uznają osoby transpłciowe za populację wrażliwą, podkreślając potrzebę szacunku, godności i równości 25. Wytyczne dotyczące praktyki klinicznej z pacjentami LGBT podkreślają znaczenie świadomej zgody, poufności i unikania osobistych uprzedzeń 27. Etyka opieki zdrowotnej dla pacjentów transpłciowych kładzie nacisk na poszanowanie samoidentyfikacji, używanie preferowanych imion i zaimków oraz zapewnienie niedyskryminacji 28. Stygmatyzacja i dyskryminacja, z jakimi mogą spotykać się naturystów w ogóle 29, mogą być jeszcze bardziej złożone dla osób transpłciowych uprawiających naturyzm, które mogą doświadczać stygmatyzacji związanej zarówno z ich stylem życia, jak i tożsamością płciową. Etyczne ramy naturyzmu same w sobie wspierają włączenie i pełne szacunku traktowanie osób transpłciowych. Jednakże, osoby transpłciowe mogą napotkać złożoną stygmatyzację ze względu na przecięcie się ich tożsamości płciowej i uczestnictwa w nienormatywnym stylu życia, jakim jest naturyzm.

VI. Przykłady inkluzywnych społeczności i inicjatyw naturystycznych

Istnieją konkretne społeczności i inicjatywy naturystyczne, które aktywnie włączają osoby transpłciowe. Pilgrim Lodge, letni obóz, oferuje opcje kabin koedukacyjnych i wita obozowiczów z całego spektrum płci, w tym osoby LGBTQIA+ 32. Naturist SunLand Nude Beach, społeczność wirtualna w Second Life, wita wszystkich 33. Pittsburgh Area Naturists (PAN) wyraźnie zaprasza osoby o wszystkich tożsamościach płciowych i orientacjach seksualnych 17. Common Grounds Wellness (lokalizacja nieokreślona) organizuje noce dla osób transpłciowych i niebinarnych 15. Freedom Bay Men’s Resort, również w Second Life, wita trans mężczyzn 33. Organizacje również podejmują wysiłki na rzecz inkluzywności. Polityka niedyskryminacji AANR-NW wyraźnie obejmuje wszystkie tożsamości płciowe 10, a blog AANR West promuje inkluzywność dla społeczności LGBTQ+ w naturyzmie 16. W Europie, Cap d’Agde we Francji jest opisywane jako otwarte i przyjazne dla osób transpłciowych 34, a Riva Bella Naturist Holiday Village na Korsyce jest przyjazne dla osób LGBTQ+ 36. Istnienie tych konkretnych społeczności, zarówno fizycznych, jak i wirtualnych, które wyraźnie witają osoby transpłciowe, świadczy o rosnącej świadomości i akceptacji w ruchu naturystycznym. Włączenie osób transpłciowych do znanych destynacji naturystycznych, takich jak Cap d’Agde, sugeruje szerszy trend akceptacji w niektórych regionach o silnej kulturze naturystycznej.

VII. Specyficzne wyzwania i obawy osób transpłciowych w kontekście naturystycznym

Osoby transpłciowe mogą doświadczać specyficznych obaw w środowiskach naturystycznych. Istnieje potencjalne ryzyko błędnego zaimplementowania płci, szczególnie dla osób, które nie przeszły pewnych medycznych etapów tranzycji 14. Bycie nago w miejscu publicznym może wywołać lub pogłębić dysforię płciową u niektórych osób transpłciowych 16. Osoby transpłciowe już doświadczają stygmatyzacji społecznej, która może być wzmocniona w kontekście naturyzmu, który również często jest stygmatyzowany 29. Niektórzy mężczyźni transpłciowi bez operacji dolnej części ciała mogą czuć się niekomfortowo na plażach nudystów 14. Zapewnienie sprawiedliwej reprezentacji różnych tożsamości płciowych na wydarzeniach może być wyzwaniem 14. Pomimo że społeczności naturystyczne zazwyczaj kładą nacisk na szacunek, osoby transpłciowe mogą nadal mieć obawy dotyczące bezpieczeństwa i potencjalnego nękania, zwłaszcza w kontekście szerszej transfobii społecznej. Brak szczegółowych danych na temat uczestnictwa osób transpłciowych w rekreacji na świeżym powietrzu, w tym w naturyzmie, utrudnia ilościowe określenie tych wyzwań 37. Nierówności w dostępie do opieki zdrowotnej, z jakimi borykają się osoby transpłciowe 28, mogą pośrednio wpływać na ich komfort lub dostęp do niektórych środowisk naturystycznych, na przykład tych o specyficznych wymaganiach zdrowotnych lub higienicznych. Osoby transpłciowe mogą doświadczać unikalnych lęków związanych ze swoją tożsamością płciową w miejscach, gdzie panuje nagość, nawet w społecznościach naturystycznych, które są generalnie akceptujące. Przecięcie stygmatyzacji osób transpłciowych i naturystów może stworzyć złożony zestaw wyzwań, które mogą zniechęcać niektóre osoby transpłciowe do uczestnictwa.

VIII. Kontekst statystyczny: Przegląd populacji transpłciowej

Szacunki dotyczące liczebności osób transpłciowych w Stanach Zjednoczonych wahają się, przy czym najnowsze dane sugerują, że około 0,5-0,6% dorosłych (1,3-1,6 miliona) i 1,4% młodzieży (300 000) identyfikuje się jako osoby transpłciowe 38. Częstość występowania wydaje się wyższa wśród młodszych dorosłych (18-24 lata) 38. Znaczna liczba osób transpłciowych podkreśla znaczenie inkluzywności w różnych aspektach życia, w tym w wyborach dotyczących stylu życia, takich jak naturyzm. Około 25-35% osób transpłciowych i niebinarnych zgłasza, że przeszło jakąś formę operacji potwierdzającej płeć 38, a wykorzystanie tych operacji wzrasta 38. Ten punkt danych jest istotny dla dyskusji na temat wizerunku ciała i komfortu w miejscach, gdzie panuje nagość, a także potencjalnych założeń dotyczących statusu tranzycji. Opinia publiczna na temat kwestii transpłciowych jest złożona i często podzielona wzdłuż linii politycznych 41. Szersze nastawienie społeczne do osób transpłciowych nieuchronnie wpłynie na ich doświadczenia w bardziej niszowych społecznościach, takich jak naturyzm. Poniższa tabela podsumowuje kluczowe statystyki dotyczące populacji transpłciowej w Stanach Zjednoczonych:  

  Znaczna liczebność populacji transpłciowej w Stanach Zjednoczonych podkreśla potrzebę uwzględnienia tej grupy w różnych aspektach życia społecznego, w tym w społecznościach naturystycznych. Dane dotyczące operacji potwierdzających płeć są istotne dla zrozumienia różnorodności doświadczeń osób transpłciowych i uniknięcia generalizacji na temat ich statusu tranzycji. Złożoność opinii publicznej na temat kwestii transpłciowych wskazuje, że postawy społeczne mogą wpływać na doświadczenia osób transpłciowych w społecznościach naturystycznych.

IX. Perspektywy kulturowe dotyczące naturyzmu i tożsamości transpłciowej

Akceptacja naturyzmu różni się znacznie w zależności od kultury. Niemcy (FKK) i Francja mają długą historię i wysoką akceptację naturyzmu 1. Wielka Brytania wykazuje bardziej powściągliwą akceptację 42. Chorwacja jest znana z turystyki naturystycznej 1. Kraje skandynawskie mają naturalne podejście do nagości, często nieseksualne 43. Niektóre kultury mają surowsze zasady lub negatywne postrzeganie naturyzmu 29. Akceptacja naturyzmu w różnych kulturach wpływa na ogólny kontekst społeczny dla osób transpłciowych uczestniczących w aktywnościach naturystycznych w różnych częściach świata. Podobnie, akceptacja tożsamości transpłciowej również wykazuje znaczne różnice kulturowe. Niektóre kultury historycznie uznawały więcej niż dwie płcie (np. hidźra w Indiach, Bugis w Indonezji, Muxe w Meksyku) 44. Globalne nastawienie do osób transpłciowych staje się bardziej tolerancyjne w wielu krajach, chociaż nadal istnieją znaczne różnice 46. Niektóre kraje posiadają ochronę prawną dla osób transpłciowych, podczas gdy inne kryminalizują ich tożsamość 47. Kontekst kulturowy dotyczący tożsamości transpłciowej znacząco wpływa na to, jak osoby transpłciowe uprawiające naturyzm są postrzegane i traktowane w różnych społeczeństwach. W krajach o wysokiej akceptacji zarówno naturyzmu, jak i tożsamości transpłciowej (np. części Europy Zachodniej), osoby transpłciowe mogą znaleźć bardziej przyjazne i inkluzywne społeczności naturystyczne. Natomiast w krajach, gdzie stygmatyzowany jest albo naturyzm, albo tożsamość transpłciowa, osoby transpłciowe uprawiające naturyzm mogą napotkać większe wyzwania. Przecięcie się kulturowych postaw wobec naturyzmu i tożsamości transpłciowej tworzy złożony krajobraz, który kształtuje doświadczenia osób transpłciowych w ruchu naturystycznym na całym świecie.

X. Wnioski

Podsumowując, osoba transpłciowa może być naturystą. Polityki głównych organizacji naturystycznych, takich jak AANR, są inkluzywne i witają osoby transpłciowe. Doświadczenia relacjonowane przez osoby transpłciowe na forach internetowych często są pozytywne, wskazując na akceptację i brak osądzania w społecznościach naturystycznych. Etyczne zasady naturyzmu, oparte na szacunku i akceptacji ciała, są zgodne z włączaniem osób transpłciowych. Istnieją również liczne przykłady społeczności i inicjatyw naturystycznych, które wyraźnie określają swoje zasady dotyczące akceptacji i włączania osób transpłciowych. Należy jednak pamiętać, że osoby transpłciowe mogą napotkać specyficzne wyzwania, takie jak obawy dotyczące błędnego zaimplementowania płci, dysforii płciowej czy stygmatyzacji społecznej. Różnice kulturowe w postrzeganiu zarówno naturyzmu, jak i tożsamości transpłciowej również odgrywają znaczącą rolę w kształtowaniu doświadczeń osób transpłciowych w społecznościach naturystycznych na całym świecie. Ostatecznie, społeczności naturystyczne mają potencjał, aby być wyzwalającymi i akceptującymi przestrzeniami dla osób transpłciowych, pod warunkiem, że będą konsekwentnie przestrzegać swoich podstawowych wartości szacunku, równości i akceptacji ciała dla wszystkich jednostek, bez względu na ich tożsamość płciową.

Cytowane prace

1. Naturism – Wikipedia, otwierano: marca 26, 2025, https://en.wikipedia.org/wiki/Naturism
2. dictionary.cambridge.org, otwierano: marca 26, 2025, https://dictionary.cambridge.org/us/dictionary/english/naturism#:~:text=Meaning%20of%20naturism%20in%20English&text=the%20belief%20that%20it%20is,very%20happy%20with%20your%20body.
3. NATURISM | definition in the Cambridge English Dictionary, otwierano: marca 26, 2025, https://dictionary.cambridge.org/us/dictionary/english/naturism
4. NATURISM definition in American English – Collins Dictionary, otwierano: marca 26, 2025, https://www.collinsdictionary.com/us/dictionary/english/naturism
5. Naturism: the philosophy behind it and how to practice it – Worldpackers, otwierano: marca 26, 2025, https://www.worldpackers.com/articles/naturism
6. Naturism – Sustainable Living – The Australian Naturist Magazine, otwierano: marca 26, 2025, https://tanmagazine.com.au/naturism-sustainable-living/
7. Unveiling the Ethical Pillars of Naturist Communities – AANR West, otwierano: marca 26, 2025, https://aanrwest.org/information/blog/unveiling-the-ethical-pillars-of-naturist-communities
8. CHARTER OF NATURISM, otwierano: marca 26, 2025, https://s497745df1c266456.jimcontent.com/download/version/1587664779/module/8263123676/name/Naturist-charter.pdf
9. Naturism and Social Stigma: Addressing Misconceptions – AANR West, otwierano: marca 26, 2025, https://aanrwest.org/information/blog/naturism-and-social-stigma-addressing-misconceptions
10. AANR-NW Non-Discrimination Policy | American Association for Nude Recreation, otwierano: marca 26, 2025, https://www.aanr-nw.org/aanr-nw-non-discrimination-policy/
11. October | 2019 | American Association for Nude Recreation – Northwest, otwierano: marca 26, 2025, https://www.aanr-nw.org/2019/10/
12. American Association for Nude Recreation – Wikipedia, otwierano: marca 26, 2025, https://en.wikipedia.org/wiki/American_Association_for_Nude_Recreation
13. International Naturist Federation – The international organisation …, otwierano: marca 26, 2025, https://www.inf-fni.org/
14. Being trans at a nudist beach : r/asktransgender – Reddit, otwierano: marca 26, 2025, https://www.reddit.com/r/asktransgender/comments/ul7hlp/being_trans_at_a_nudist_beach/
15. Trans-friendly nude spaces? : r/asktransgender – Reddit, otwierano: marca 26, 2025, https://www.reddit.com/r/asktransgender/comments/92fozd/transfriendly_nude_spaces/
16. Naturism and the LGBTQ+ Community: How Nudism Can Promote Inclusivity and Acceptance – AANR West, otwierano: marca 26, 2025, https://aanrwest.org/information/blog/naturism-and-the-lgbtq-community-how-nudism-can-promote-inclusivity-and-acceptance
17. The Bare Facts about the Pittsburgh Area Naturists – QBurgh, otwierano: marca 26, 2025, https://qburgh.com/the-bare-facts-about-the-pittsburgh-area-naturists/
18. Naturism in the United States – Wikipedia, otwierano: marca 26, 2025, https://en.wikipedia.org/wiki/Naturism_in_the_United_States
19. The Legalities of Naturism: Understanding Your Rights – AANR West, otwierano: marca 26, 2025, https://aanrwest.org/information/blog/the-legalities-of-naturism-understanding-your-rights
20. Transgender Legal Issues – DigitalOcean, otwierano: marca 26, 2025, https://glad-org-wpom.nyc3.cdn.digitaloceanspaces.com/wp-content/uploads/2023/02/trans-legal-issues.pdf?cshp_omh_redirect_404=1
21. Transgender People and the Law | ACLU, otwierano: marca 26, 2025, https://www.aclu.org/sites/default/files/field_pdf_file/lgbttransbrochurelaw2015electronic.pdf
22. Tools for Transgender and Gender-Nonconforming People to Address Discrimination, otwierano: marca 26, 2025, https://transgenderlawcenter.org/resources/tools-for-transgender-and-gender-nonconforming-people-to-address-discrimination/
23. Rights of Transgender and Nonbinary People in Gyms and Spas, otwierano: marca 26, 2025, https://www.aclusocal.org/en/know-your-rights/rights-transgender-and-nonbinary-people-gyms-and-spas-0
24. State by State Guide to Laws That Prohibit Discrimination Against Transgender People – National Center for Lesbian Rights, otwierano: marca 26, 2025, https://www.nclrights.org/wp-content/uploads/2013/07/StateLawsThatProhibitDiscriminationAgainstTransPeople.pdf
25. Ethics – Library Resources for Transgender Topics – Research Guides, otwierano: marca 26, 2025, https://libguides.umn.edu/c.php?g=911525&p=7632113
26. Trans Research Ethics | Bulletin of Applied Transgender Studies, otwierano: marca 26, 2025, https://bulletin.appliedtransstudies.org/article/1/3-4/1/
27. What Are Some Ethical Considerations for Clinical Practice with LGBT Patients? – Ask the Experts 49 – Continued.com, otwierano: marca 26, 2025, https://www.continued.com/psychology/ask-the-experts/what-some-ethical-considerations-for-49
28. Bioethics in Practice: Ethical Issues in the Care of Transgender Patients – PMC, otwierano: marca 26, 2025, https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC5472072/
29. A qualitative insight into the experiences of naturists perceived stigma of naturism – Semantic Scholar, otwierano: marca 26, 2025, https://pdfs.semanticscholar.org/c089/dfd385d8b426b29ac9649c16a30b33a7349a.pdf
30. A review of the literature on the complex relationship between stigma and naturism, otwierano: marca 26, 2025, https://wjarr.com/sites/default/files/WJARR-2023-1501.pdf
31. Naturism Stigma Scale: Adaptation of a Standardised Measure of Stigma Towards Naturism – MDPI, otwierano: marca 26, 2025, https://www.mdpi.com/2813-9844/7/1/9
32. Gender Inclusion Practices – Pilgrim Lodge, otwierano: marca 26, 2025, https://www.pilgrimlodge.org/summer-camp/frequently-asked-questions-about-camp/gender-inclusion-practices/
33. Naturist SunLand Nude Beach | Second Life Destinations, otwierano: marca 26, 2025, https://secondlife.com/destination/naturist-sunland-beach?sourceid=dgw1
34. www.holidays4men.co.uk, otwierano: marca 26, 2025, https://www.holidays4men.co.uk/gay-holiday-blog/village-naturiste–cap-d’agde—biggest-nude-resort-destination-in-europe#:~:text=One%20of%20the%20most%20amazing,destination%20for%20your%20gay%20holidays.
35. Village Naturiste Cap d’Agde – Biggest nude resort destination in Europe – Gay Holidays, otwierano: marca 26, 2025, https://www.holidays4men.co.uk/gay-holiday-blog/village-naturiste–cap-d’agde—biggest-nude-resort-destination-in-europe
36. Your LGBTQ friendly family naturist vacation in Corsica, otwierano: marca 26, 2025, https://www.naturisme-rivabella.com/en/blog/lgbtq-vacation
37. Outside (of Gender Norms) – Backcountry Squatters, otwierano: marca 26, 2025, https://backcountrysquatters.org/2024/08/26/outside-of-gender-norms/
38. Demographic and temporal trends in transgender identities and gender confirming surgery, otwierano: marca 26, 2025, https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6626314/
39. Transgender Population Size in the United States: a Meta-Regression of Population-Based Probability Samples, otwierano: marca 26, 2025, https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC5227946/
40. How Many Adults and Youth Identify as Transgender in the United States?, otwierano: marca 26, 2025, https://williamsinstitute.law.ucla.edu/publications/trans-adults-united-states/
41. Americans’ Complex Views on Gender Identity and Transgender Issues | Pew Research Center, otwierano: marca 26, 2025, https://www.pewresearch.org/social-trends/2022/06/28/americans-complex-views-on-gender-identity-and-transgender-issues/
42. Naturism in Different Cultures, Perspectives Around the World – AANR West, otwierano: marca 26, 2025, https://aanrwest.org/information/blog/naturism-in-different-cultures-perspectives-around-the-world
43. Nude Culture in Europe: A Comprehensive Examination – Ithy, otwierano: marca 26, 2025, https://ithy.com/article/1c6a1c132e3645bcb4a823b14bc8c125
44. 6 Cultures That Recognize More than Two Genders – Britannica, otwierano: marca 26, 2025, https://www.britannica.com/list/6-cultures-that-recognize-more-than-two-genders
45. Transgender history – Wikipedia, otwierano: marca 26, 2025, https://en.wikipedia.org/wiki/Transgender_history
46. Global Attitudes Toward Transgender People – Ipsos, otwierano: marca 26, 2025, https://www.ipsos.com/en-us/news-polls/global-attitudes-toward-transgender-people
47. Legal status of transgender people – Wikipedia, otwierano: marca 26, 2025, https://en.wikipedia.org/wiki/Legal_status_of_transgender_people